چگونه گیاهانتان را از یخبندان زمستان حفظ کنید
با روش های ساده زیر از بوته ها و درختچه های حساس، گل های چندساله، گیاهان ساکولنت، و مرکبات و بسیاری از گیاهان فضای سبز، نگهداری و محافظت نمایید.
هنگامی که زمستان در حال پیشروی است، یخبندان شبانگاه می‌تواند به شاخه های ترد و جوان گیاهان علفی چندساله و جوانه های تازه نمو یافته آن ها صدمه وارد کند. سرما و یخبندان زمستان حتی در نواحی با زمستان های متوسط و ملایم می تواند اثرات مخرب و جبران ناپذیری را برای گیاهان مورد علاقه باغتان نظیر مرکبات، گل کاغذی، فوشیا، سالویا و ساکولنت ها بوجود آورد. خوشبختانه با چند اقدام ساده و کم بسیاری از گیاهان فضای سبز توانایی نجات یافتن از صدمات سرما و یخبندان را دارند.
بررسی هواشناسی و پیش بینی وضع هوا
در سرتاسر فصل زمستان و اوایل فصل بهار به پیش بینی وضع هوا توجه فرمایید. در شب هایی که یخبندان پیش بینی شده است، اقدام به تهیه و تدارک وسایل اولیه و اساسی از قبیل پوشش های پارچه ای یا نایلونی مخصوص، تیرک های پایه و یا تهیه وسایلی گران تر مانند شاسی سرد، ظروف محافظ کلاهکدار، نمایید.
قبل از شب هنگام گیاهان را بپوشانید
اگر شبی همراه با یخبندان را پیش‌رو داشتید، گیاهان ترد و حساس مانند شیپورطلایی، گل کاغذی، درختچه های مرکبات، فوشیا، پنستمون، سالویا، ساکولنت‌ها و سرخس درختی را پوشش دهید. گیاهان نورسته و آن‌هایی که به تازگی کاشته شده‌اند نسبت به گیاهانی که قبلاً کاشته و استقرار یافته‌اند، به خسارت سرمازدگی آسیب پذیرترند.
برای پوشاندن گیاهان تیرک های پایه را در اطراف گیاهان با اندازه کوچک یا متوسط قرارداده و با پوشش مخصوص روی تیرک ها را بپوشانید به طوریکه پارچه یا پوشش مخصوص با سطح گیاه تماس نداشته باشد. در مورد گیاهان بزرگتر مثل گاردنیا و سرخس درختی تاج درخت و دور تنه را با پوشش مخصوص خود بپوشانید. همواره سطح پوشش خود را صبح بردارید. پوشش های پارچه ای سبک وزن می توانند به راحتی مورد استفاده قرارگیرند و نسبت به پوشش های نایلونی ارجح هستند.
از شاسی سرد استفاده نمایید
به منظور توسعه و افزایش پتانسیل پرورش گیاهان حساس به سرما مانند سیب زمینی، کاهو، اسفناج، و دیگر سبزیجات خوراکی و نیز شروع کشت دانهال های بهاره می توانید اقدام به تهیه شاسی های سرد نمایید. این چهارچوب ها با سقفی شیشه ای موجب حفظ گرما و رطوبت اطراف گیاه شده و محیطی مانند گلخانه را برای گیاهان حساس فراهم میکنند.
حفظ گیاهان حساس بوسیله ظروف درپوش ناقوسی (Cloches)
نام این وسیله از کلمه فرانسوی (زنگوله Bell) گرفته شده است. این کلاهک های شفاف، مانند شاسی سرد عمل کرده و برای گیاهانی با مقیاس کوچکتر موجب حفظ گرما و رطوبت محیطی گیاهان حساس و دانهال ها در زمین می شود. این وسیله را هنگام عصر روی گیاهان کوچک قرارداده تا با حفظ حرارت برای محافظت از یخبندان شب به گیاهان کمک کند. درپوش هایی که در روزهای آفتابی روی گیاهان قرار دارد می تواند موجب بالارفتن بیش از حد درجه حرارت محیط داخلی آن شده و به گیاه آسیب برساند بنابراین در این مواقع آنها را برداشته و یا با قراردادن تکه ای از چوب در یک طرف آن اجازه دهید تا هوا تهویه یابد. می توان از گالن ها و کوزه های پلاستیکی شیر و برش زدن آن ها به عنوان پیشنهادی ارزانتر و جایگزین درپوش های آماده استفاده نمود.
مالچ پاشی
پخش کردن لایه‌ای از مالچ خرده چوب یا کاه و کلش به ضخامت 7 تا 10 سانتیمتر به جلوگیری از یخ‌زدگی ریشه‌های کم عمق گیاهان بوته‌ای و علفی حساس کمک می کد. مالچ را می‌توان از نهالستان ها و فروشگاه های لوازم باغبانی بصورت کیسه اس یا عمده خریداری نمود.
انتقال گیاهان گلدانی کوچک به داخل خانه
راحتترین روش برای مراقبت از ساکولنت ها و گیاهان علفی کوچک و حساس از یخ‌زدگی در هنگام شب، آوردن آنها به محیط داخل خانه است. چنانچه مکانی نورگیر و آفتابی را داریدهنگامی که هوا سرد است می توانید آنها را در محیط داخل نگهداری نمایید.در غیر اینصورت در طول روز می بایست آن ها را به خارج از خانه انتقال دهید.
گلدان های بزرگ را به زیر سایبان انتقال دهید
باد سرد با حذف رطوبت اطراف شاخ و برگ ها موجب تشدید اثرات سرما و یخبندان خواهد شد. این امر سریعتر از حالتی است که گیاهان قادرند رطوبت را از ریشه خود جذب کنند. برای رفع این خسارت، گیاهان گلدانی بزرگ را به سرپناهی مانند زیر برآمدگی سقف خانه، زیر سایه انداز درختان بزرگتر یا داخل گاراژ در طول شب منتقل نمایید. همچنین با پیچیدن و پوشاندن گیاهان می توانید مراقبت بیشتری از آن ها نمایید.
آبیاری مناسب
ممکن است آبیاری باغ قبل از بروز یخبندان خلاف عقیده عموم به نظر آید، اما درصورتیکه گیاهان در طول روز به خوبی آبیاری شوند موجب می شود تا توان گیاهان برای تاب آوردن دمای سردتر شب ارتقا یابد. به عبارتی آبیاری گیاهان در صبح زود زمان کافی جهت جذب آب را برای گیاهان قبل از افت دما فراهم میآورد. از آبپاشی برگساره و شاخ و برگ گیاهان خودداری نمایید. زیرا در اینصورت زمان کافی برای خشک شدن آن ها وجود نداشته و سبب یخ زدگی گیاهان خواهد شد.
برای بریدن شاخه های سرمازده صبر کنید
هرچند شاخ و برگ قهوه ای رنگ و خشکیده‌ی سرمازده ظاهر جالبی ندارند، در واقع این قسمت های آسیب دیده موجب محفوظ ماندن شاخه های قسمت پایینتر گیاه از سرمازدگی بعدی خواهد شد. تا زمانیکه خطر بروز سرمازدگی شبانه رفع نشده است، از هرس و بریدن شاخه های سرما زده اجتناب نمایید. اگر اقدام به هرس زودهنگام شاخه های سرما زده نمودید و شب هایی با دمای یخبندان را پیش رو داشتید، شوک و صدمه ناشی از هرس و یخ‌زدگی می‌تواند منجر به از بین رفتن گیاه شود.
نویسنده: لارن هوانگ
مترجم: امیرحسین زند