سه گام اصلی در انتخاب صحیح گیاهان برای حیاط شما
انتخاب نوع گیاهان در طراحی باغ و ایجاد فضای سبز در داخل شهر خود امری مهم و مقوله ای چالش برانگیز است. گیاهان حتی در باغ و حیاط های بسیار کوچک از نظر ساختار بنا و عمارت ها نقش بسزایی را دارا هستند. ممکن است در باغ های کوچکتر به تعدادی گیاه شاخص و هنرمندانه نیاز باشد و در مقابل باغی که متعلق به علاقه مندان به گیاهان است نیاز به کاشت گیاهان متنوع و بسیاری باشد. به هر جهت فرقی نمی کند که طراحی باغ به چه منظوری است اما مهم اینست که قبل از انتخاب و شروع کاشت گیاهان گام های اساسی در انتخاب گیاهان را اتخاذ نمود.
1- انتخاب گیاهان متناسب با شرایط محیطی
بطور کلی امکان تغییر بسیاری از شرایط محیطی در یک باغ امکان پذیر نیست. در نتیجه انتخاب گیاهانی که مناسب برای محل شما باشد، امری حیاتی است. اگر هدف کاشت مستقیم گیاهان در زمین اصلی باشد، قبل از انتخاب هر گونه گیاهی و احداث فضای سبز ابتدا میبایست نوع خاک را بررسی نمایید. آیا خاک شما خشک است یا مرطوب، اسیدی است یا قلیایی اینگونه اطلاعات به عنوان نشانگری مشخص برای آگاهی شما از چگونگی رشد و شادابی گیاهان در آنجا خواهد بود. بدین ترتیب گیاهانی که مناسب شرایط خاک موجد باشند بهترین بازدهی را خواهند داشت. در این میان تغذیه خاک و کوددهی با موادی نظیر کودهای کشاورزی و یا کمپوست می تواند موجب تغییر و ارتقای مواد آلی و ارگانیک خاک شود.
برای ایجاد یک فضای سبز سعی کنید گیاهانی که مقاومت کافی برای رشد در محل باغ شما را دارند انتخاب نمایید. بویژه در مواردی که فضای محدودی دارید. هرچند که شرایط جغرافیایی تعیین کننده اقلیم باغ شماست، طراحی باغ نیز می تواند بر درجه دمای محیط نیز تاثیر گذارد. به عنوان مثال باغ های کوچک و فشرده می تواند یک میکروکلیمایی با متوسط درجه دمای بالاتر برای رشد گیاهان حساس تر را فراهم آورد. در این موارد فقط سرما، باد و تابش شدید خورشید با دمای بالا به عنوان شرایط بد و نا مساعد محیطی می توانند به گیاهان آسیب برسانند مخصوصاً در حیاط خانه های شهری که طیف های حرارتی بازتابش و متمرکز می مانند. از طرف دیگر احاطه باغ با ساختمان ها و درختان اطراف می تواند موجب ایجاد سایه مرطوب یا خشک گردد. اینکه شاهد این باشید که شرایط محیطی شما در انتخاب نوع گیاهانی که آن شرایط شاداب باقی خواهند ماند امری زمان بر خواهد بود.
2- مطمئن شوید که گیاهان شما از لحاظ اندازه مناسب خواهند بود
اندازه نهایی گیاهان در زمینه طراحی فضای سبز یک حیاط و کاشت گیاهان امری مهم تلقی می گردد. تنها بسنده کردن به این موضوع که گیاهان بتوانند شرایط خاک و محیطی را بتوانند تحمل کنند کافی نیست، بلکه می بایست از لحاظ باقی ماندن گیاه در اندازه ای قابل کنترل چه از طریق هرس و پیرایش و یا رشد محدود خود گیاه توجه لازم را داشت. این نکته بسیار ارزشمند است که قبل از انتخاب گیاه اندازه گیاه از نظر ارتفاع و گستردگی بررسی شود. این اطلاعات می بایست ایده هایی از نسبت و میزان سرعت رشد گیاهان در مورد اندازه آن ها پس از 5 سال برای گیاهان درختچه و بوته ای و 10 سال برای درختان را در اختیار شما قراردهد.با در دست داشتن این اطلاعات می توانید از اشغال فضایی که به دلیل رشد بیش از اندازه برخی گیاهان در حداکثر میزان رشدشان جلوگیری نمایید. اینکه پلان نقشه کاشت خود را با در نظر گرفتن مقیاس بکشید ایده و روش خوبی برای اجازه دادن به گیاهان برای رشد کافی در فضای مورد نظر شما خواهد بود. در صورت ترجیح می توانید فضای خالی بین گیاهان کاشته شده را تا زمانیکه به اندازه واقعی و بلوغ کامل نرسیده باشند با گیاهانی موقت مانند گل های فصلی، پیازی و حتی سبزیجات پر نمایید.
3- گیاهانی را انتخاب نمایید که جلوه و نمود خواهند داشت
گیاهان در طی دوازده ماه سال در باغ ها و حیاط های کوچک شهری مستقر هستند بنابر این می بایست به نمود ظاهری آن ها در هر فصل از سال توجه داشت. گیاهان انتخابی در طراحی فضای شما در طی فصول مختلف از سال از گیاهان با برگساره های همیشه سبز گرفته تا گیاهان خزان کننده که با تولید برگ های تازه و شاداب در بهار و نیز بوجود آوردن رنگ هایی زیبا و خیره کننده در پاییز می بایست جذاب به نظر آیند و منظره ای تماشایی را بوجد آورند. در واقع تغییرات فصلی در باغ های شهری بطور شگرفی با بوجود آوردن رنگ های تیره و روشن در بخش های مختلف باغ در زمان های مختلف سودمند واقع می گردد. از طرفی داشتن گیاهانی که فقط چند روز کوتاه در سال ظاهر خوبی دارند و باقی سال ظاهری خسته کننده دارند از لحاظ طراحی منظر و فضای سبز مفید نخواهند بود.
به دنبال درختان و بوته هایی باشید که گل های بهاری زیبا در بهار تولید خواهند کرد و در اواخر فصل تابستان و پاییز با برگ ها و میوه های رنگین خود نمایشی دوباره را به اجرا خواهند گذاشت. تغییرات فصلی در مورد گیاهان علفی چند ساله نیز از جهت پخش رنگ ها در فضای باغ می تواند جلوه گر باشد.
بیشتر بدانیم:
در طراحی و احداث فضای سبز توجه به این نکته ارزشمند و حائز اهمیت است که در انتخاب گیاهان به خصوصیات و ویژگی آنها نه فقط از لحاظ نمود ظاهری زیبا بلکه از نظر تامین و تکمیل نیازهای طرح کلی باغ کافی باشد. شکل، بافت و رنگ سه ویژگی مربوط به زیباشناختی در انتخاب گیاهان به شمار می آیند.
شکل: شکل یک گیاه می تواند خواه ایستاده و قائم، گسترده و پراکنده و یا منظم و گرد باشد. هر شکل به نوبه خود نقش و جایگاهی را در طراحی ایفا می کند.
بافت: این ویژگی فقط به حس لامسه احساس جنس بافت مثل حس دلنشین نرمی و لطافت و یا برگ های مخملی یا حس موجدار گیاهان علفزار، محدود نیست بلکه به طبیعت بصری برگساره ها و ترکیب بافت های مختلف گیاهان اشاره دارد.
رنگ: ترکیب رنگ در طراحی باغ و یا یک حیاط کوچک شهری مانند طراحی صحیح یک اتاق نشیمن قابل تامل و تفکر است. طرح اکثر باغ ها گرایش به انتخاب رنگ سبز به عنوان رنگ پس زمینه دارد و به عبارتی پرده نمایشی که با مجموعه مختلفی از رنگ های سرد و گرم می درخشد.
ملزومات نگهداری گیاهان در فضای سبز:
پیش از اینکه در مورد انتخاب گیاهان و طرح نقشه کاشت خود تصمیم بگیرید، توجه به این نکته که چه مقدار و چه بازه ای از زمان را قادرید صرف نگهداری فضای سبز خود نمایید مهم و ضروری است. تنها توجه به اندازه گیاهان در برنامه نگهداری باغ در یک حیاط شهری خیلی متمرکز و پرقوت نخواهد بود. تمام مدت زمانی را که برای عملیات نگهداری گیاهان که احتیاج به هرس و پیرایش، جدا کردن، کاشت مجدد و مواردی از این قبیل را بطور دوره ای منظم مانند چرخ دنده یک آسیاب تعیین و مشخص نمایید. در ابتدا بوسیله بررسی اینکه کدام گیاهان برای برنامه ریزی زمانی شما مناسبتر هستند و نیز توانایی انجام امور نگهداری آنها و چگونگی جای دادن آن ها در جدول برنامه ریزی خود را دارید انتخاب نمایید.